«Λαϊκιστές μασκαράδες»

       Για μασκαράδες θα μιλήσουμε, όχι  εκείνους τους διασκεδαστικούς, αλλά τους άλλους, τους ψεύτες και αχρείους λαϊκιστές. Πώς ξεχωρίζουμε τους κακούς; Από  τα κύρια χαρακτηριστικά τους, τον αμαραλισμό και τον καιροσκοπισμό. Οι λαϊκιστές βρίσκονται παντού γύρω μας, στην πολιτική, στην δημοσιογραφία, στον αθλητισμό, στην τέχνη, στην παιδεία και μολύνουν τους θεσμούς που - για κακή μας τύχη - καπηλεύονται.

       Οι λαϊκιστές ευδοκιμούν στην πολιτική. Είναι εκείνοι οι πολιτικοί που πλησιάζουν το λαό, όχι για να ακούσουν τα προβλήματά του, αλλά για να υφαρπάσουν τη ψήφο του, σκορπίζοντας ψέματα, κολακείες και ανυπόστατες ελπίδες. Δεν επιχειρηματολογούν, αλλά λασπολογούν, κάνουν ανέξοδη κριτική χωρίς προτάσεις, συνθηματολογούν και φανατίζουν. Δεν κάνουν ουσιαστικό  διάλογο με τον «αντίπαλο», γιατί δεν θέλουν λύσεις, θέλουν εξουσία. Όταν αρπάξουν την εξουσία αποδεικνύονται άχρηστοι και διεφθαρμένοι. Επειδή είναι θρασείς δεν εξαφανίζονται, αλλά ξαναβγαίνουν στις λαϊκές αγορές, στα μπαλκόνια και στα καφενεία και διεκδικούν πάλι την ψήφο των αφελών που τους αρέσει να νανουρίζονται με ψέματα.

       Οι λαϊκιστές όμως ευδοκιμούν και στην δημοσιογραφία. Γιατί τι άλλο παρά λαϊκιστές είναι εκείνοι οι δημοσιογράφοι που πολιτικά συμπορεύονται πάντοτε με το ρεύμα, καλούν πολιτικούς όχι για ουσιαστική συζήτηση αλλά για να προκαλέσουν τεχνητή ένταση, δίνουν βήμα σε εκφραστές ακραίων θέσεων και προσποιούνται ότι μιλούν μαζί τους σοβαρά. Μεταδίδουν ανακριβείς πληροφορίες και φήμες, γελοιοποιούν σοβαρά θέματα, παρουσιάζουν την εξαίρεση ως κανόνα και εκφράζουν πάντα την άποψη που νομίζουν ότι έχει την μεγαλύτερη αποδοχή. Στόχος τους δεν είναι η αλήθεια αλλά να αρέσουν στο κοινό τους και να πετυχαίνουν υψηλές ακροαματικότητες. Η δημοσιογραφική δεοντολογία είναι γι’ αυτούς ανύπαρκτη έννοια που την επικαλούνται οι «αποτυχημένοι».

       Λαϊκιστές μεγάλοι είναι και κάποιοι αθλητικοί παράγοντες  που τους βλέπουμε στα γήπεδα χωρίς τα ακριβά τους ρούχα να βρίζουν με αγοραία γλώσσα, να  εκστομίζουν εμπρηστικά συνθήματα, να παριστάνουν τους ανθρώπους του λαού, να κάνουν τον αδικημένο,  να φανατίσουν τις μάζες, να μετατρέπουν τα γήπεδα σε αρένα, να εξευτελίζουν κάθε έννοια αθλητικού πνεύματος, για να εξυπηρετήσουν κάποια σχέδιά τους επιχειρηματικά ή πολιτικά ή άλλα.

       Ούτε όμως η τέχνη έχει ξεφύγει από τον λαϊκισμό. Λαϊκισμός είναι όταν ο καλλιτέχνης δημιουργός δεν έχει στο μυαλό του το μήνυμα που θέλει να περάσει, ούτε τις ιδέες που τον κατακλύζουν, ούτε την αγωνία να βρει τρόπο να μεταδώσει τη σκέψη του, αλλά τον απασχολεί πώς θα προσαρμόσει τη δουλειά του στις προτιμήσεις του κοινού. Δεν τον ενδιαφέρει η τέχνη, τον ενδιαφέρει η εύκολη αναγνώριση και το χρήμα.

       Το πιο ανησυχητικό είναι ότι υπάρχει λαϊκισμός και στην παιδεία. Λαϊκισμός στην παιδεία είναι η υπεραπλούστευση στα μαθήματα και τις εξετάσεις, ώστε οι αμελείς να περνούν τις τάξεις χωρίς κόπο, οι καλοί να μην έχουν κίνητρο να γίνουν καλύτεροι, το καλό σχολείο να μη ξεχωρίζει από το κακό, ο καλός καθηγητής να μη ξεχωρίζει από τον κακό.  Όλοι να περνούν χαλαρά και κανείς να μην διαμαρτύρεται.  Αυτός ο λαϊκισμός είναι χειρίστη προδοσία, που οι νέοι θα την καταλάβουν μόλις βγουν στην αγορά εργασίας, όπου θα μειονεκτούν έναντι των προνομιούχων που είχαν την οικονομική ευχέρεια να παρακολουθήσουν άλλα συστήματα σπουδών.

       Ο λαϊκισμός, λοιπόν, εξαπλώνεται ατιμώρητος, σχεδόν απαρατήρητος πια, αλλά  το μήνυμα που περνάει είναι σαφές: η συνταγή της επιτυχίας είναι ψέμα, κοροϊδία, απάτη, διαφθορά, ελάχιστη προσπάθεια, ατομικό συμφέρον. Το μήνυμα είναι απλό: Αν οι πιο διακεκριμένοι είναι ασυνεπείς, αμοραλιστές και καιροσκόποι, γιατί να συμπεριφερθεί διαφορετικά ο πολίτης, γιατί να έχει πολιτική και κοινωνική συνείδηση ο υπάλληλος, ο ελεύθερος επαγγελματίας, ο νέος; Ο λαϊκισμός έχει γίνει πρότυπο συμπεριφοράς που μολύνει την κοινωνία σε όλα τα επίπεδα, γι’ αυτό επικρατεί το συμφέρον, ο τυχοδιωκτισμός, η δωροδοκία σε κάθε χώρο. Γι’ αυτό δεν υπάρχουν αξίες και τα ιδανικά, γι’ αυτό η άγνοια και η αναίδεια θεωρούνται εξυπνάδα, γι’ αυτό επικρατεί η αποθέωση της μετριότητας που βυθίζει ολόκληρη την κοινωνία στο πνευματικό τέλμα και την πολιτιστική φτώχεια. 

       Δεν υπάρχει χειρότερη κατάσταση από το να μη νιώθει πια η κοινωνία το δηλητήριο που την ποτίζουν. Αυτό το κείμενο ένα σκοπό έχει, να βγάλει τις μάσκες  και να εκθέσει τους λαϊκιστές ως φτηνούς και κατάπτυστους μασκαράδες.