ΖΕΤΤΗ ΒΑΡΔΑΚΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ ΠΑΝΤΟΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ

Αλλά τον Μάιο του 1932 τα απόνερα του Διεθνούς Κραχ είχαν ήδη συμπαρασύρει την ελληνική οικονομία.  Σ’ ένα κλίμα αντιβενιζελικοί και βενιζελικοί εναντίον Βενιζέλου, ο Βενιζέλος έπεσε. Mετά την παραίτηση  Βενιζέλου σχηματίστηκε Κυβέρνηση μειοψηφίας  Παπαναστασίου με την στήριξη των Φιλελευθέρων, πλην Βενιζέλου που έδωσε ψήφο ανοχής. Ο Παπαναστασίου θεωρώντας την στήριξη μη επαρκή υπέβαλλε την παραίτησή του έξι μέρες αφ’ ότου είχε αναλάβει. Και καθώς κανείς δεν αναλάμβανε, τον Ιούνιο ο Βενιζέλος δέχθηκε να αναλάβει ο ίδιος πάλι  την εντολή σχηματισμού Κυβερνήσεως που θα πήγαινε την χώρα σε εκλογές.

                     Το κλίμα πριν τις εκλογές ήταν ηλεκτρισμένο. Ο Βενιζέλος κατήγγειλε σχέδια για ανατροπή της Αβασίλευτης και  Βενιζελικοί αξιωματικοί προχωρούσαν σε ανασύσταση  του Στρατιωτικού Συνδέσμου[1] για να την προστατέψουν. Το αποτέλεσμα έδειχνε αμφίρροπο.

 

                    Οι εκλογές έγιναν στις 25 Σεπτεμβρίου 1932  με απλή αναλογική. Πήραν: Λαϊκό Κόμμα, Παναγής Τσαλδάρης 33,80%, 95 έδρες. Φιλελεύθεροι, Ε. Βενιζέλος 33,42%, 98 έδρες. Προοδευτικό Κόμμα, Γ. Καφαντάρης 8,35%, 15 έδρες. Αγροτικό κόμμα Ελλάδος, Κων/νος Ζαβιτσιάνος - Αλέξ. Μυλωνάς 6,17%, 11 έδρες. Αγροτικό - Εργατικό, Αλέξ.  Παπαναστασίου 5,89%, 8 έδρες. Ενιαίο Μέτωπο Εργατών και Αγροτών [ΚΚΕ], Γ.Γ. ο εντεταλμένος από την Μόσχα ο Ν. Ζαχαριάδης, 4,97%, 10 έδρες. Εθνικό Ριζοσπαστικό, Γ. Κονδύλης 4,7%, 6 έδρες. Κόμμα Ελευθεροφρόνων, Ιω. Μεταξάς. 1.59%, 3 έδρες. Συντηρητικό,  Ανδέας Μιχαλακόπουλος,  0.9%, 2 έδρες.

                    Ο Βενιζελισμός είχε παρακμάσει αλλά αντιστεκόταν. Ο Αλέξανδρος Οθωναίος εκ μέρους του Συνδέσμου δήλωσε ότι δεν θα επέτρεπαν στο Λαϊκό Κόμμα να αναλάβει την εξουσία αν η ηγεσία του δεν αναγνώριζε ανεπιφύλακτα την Αβασίλευτη ∆ημοκρατία ως το οριστικό πολίτευμα της χώρας. Ο Τσαλδάρης προέβη στην απαιτούμενη δήλωση στις 30 Οκτωβρίου 1932 κι έτσι πήρε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, ενώ ο Οθωναίος μετά την εξέλιξη αυτή ανακοίνωσε την οριστική διάλυση του Στρατιωτικού Συνδέσμου.

                     Έτσι κι αλλιώς ο Τσαλδάρης έβλεπε ότι ο κατακερματισμός των αντιβενιζελικών δυνάμεων, ως συνεπακόλουθο της απλής αναλογικής, καθιστούσε τον σχηματισμό βιώσιμης κυβερνήσεως πολύ δύσκολο. Τελικά στις 4 Νοεμβρίου μπόρεσε να σχηματιστεί μια αδύναμη κυβέρνηση συνεργασίας Τσαλδάρη - Κονδύλη - Χατζηκυριάκου -  Μεταξά με την ψήφο ανοχής του Βενιζέλου. Η κυβέρνηση αυτή άντεξε μέχρι τις 12 Ιανουαρίου 1933, οπότε ο Τσαλδάρης ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης, έχασε και παραιτήθηκε.

                     Την επόμενη, κατά το Σύνταγμα, ο Πρόεδρος Ζαῒμης έδωσε εντολή σχηματισμού πάλι στον Βενιζέλο που σχημάτισε «πανβενζελική» Κυβέρνηση με Καφαντάρη, Παπαναστασίου, Μιχαλακόπουλο, Παπανδρέου και Μυλωνά και ανέλαβε να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές στις 5 Μαρτίου.

 

      Οι εκλογές της 5^ης  Μαρτίου 1933 έγιναν με πλειοψηφικό και πήραν: «Ηνωμένη Αντιπολίτευσις» 136 έδρες. (Αναλυτικά:  Τσαλδάρης με 38,7%, 118 έδρες. Κονδύλης 11 έδρες, Μεταξάς 6 έδρες, Αγροτικοί (συμπράξαντες) 2 έδρες.)  «Εθνικός Συνασπισμός» 110 έδρες. (Αναλυτικά: Βενιζέλος 33,29 % ,  80 έδρες (ήταν οι εκλογές που οι πρόσφυγες εγκατέλειψαν τον Βενιζέλο). Παπαναστασίου 13 έδρες, Καφαντάρης 10 έδρες, Μυλωνάς 5 έδρες,  Μιχαλακόπουλος 2 έδρες. Το Αγροτικό κόμμα Ελλάδος, Ιω. Σοφιανόπουλος πήρε 2.01%,  2 έδρες και μετεκλογικά στήριξε τον Βενιζέλικό συνασπισμό. Το Ενιαίο Μέτωπο Αγροτών και Εργατών [ΚΚΕ], 4,04%, καμία έδρα λόγω πλειοψηφικού.

     

      Την νύχτα των εκλογών ο στρατηγός Ν. Πλαστήρας, Υπουργός Στρατιωτικών, βλέποντας ότι έχαναν οι φιλελεύθεροι και ενώ οι φιλοβασιλικοί είχαν βγει στους δρόμους της Αθήνας και του Πειραιά και πανηγύριζαν, άναψε το πράσινο φως για το κίνημα που ετοίμαζε και  είχε ενημερώσει τον Βενιζέλο. Όταν όμως ο Οθωναίος πληροφόρησε τον Βενιζέλο ότι θα έδινε εντολή στους διοικητές των μονάδων να το καταστείλουν ο κρητικός δεν τον απέτρεψε.  Αυτό το έμαθε ο Πλαστήρας που απογοητευμένος έφυγε το ίδιο βράδυ από την χώρα. Ανέλαβε προσωρινά στρατιωτική Κυβέρνηση υπό τον στρατηγό Αλέξανδρο Οθωναίο που τέσσερις μέρες μετά παρέδωσε στους πολιτικούς.

 

        Αλλά ούτε ομαλοποίηση ούτε κανονικότητα επήλθε. Στις 11 Μαῒου, ο Μεταξάς μαζί με τους έξι δικούς του βουλευτές και περίπου είκοσι εθνικόφρονες του Τσαλδάρη κατέθεσε πρόταση παραπομπής του Βενιζέλου για το πραξικόπημα του Πλαστήρα. Τέσσερις μέρες μετά ο Βενιζέλος ανέβηκε στο βήμα της Βουλής για τελευταία φορά και  επειδή μιλώντας για τον Πλαστήρα τον απεκάλεσε «έντιμο» και «στρατηγό» κάποιοι βουλευτές τού όρμησαν και μετά η συμπλοκή γενικεύτηκε.

                       Οι παραπομπές εκκρεμούσαν όταν στις 6 Ιουνίου 1933 έγινε δολοφονική επίθεση εναντίον του Βενιζέλου. Από τις ανακρίσεις προέκυψε ότι την απόπειρα είχε οργανώσει ο Διοικητής Γενικής Ασφάλειας Ι. Πολυχρονόπουλος και είχαν ανάμειξη και άλλα «κρατικά όργανα». Δηλαδή ποιοι;

                      Τελικώς τον Νοέμβριο 1934, ο Τσαλδάρης, φοβούμενος τα χειρότερα ανακοίνωσε αμνηστία προς όλους τους εμπλεκόμενους στο κίνημα του Πλαστήρα. Αλλά στο νομοσχέδιο περί αμνηστείας  όταν το έφερε στην Βουλή ο Υπουργός του των Στρατιωτικών Γ. Κονδύλης στις αρχές του 1934, εξαιρούνταν της αμνηστείας οι μετασχόντες στο κίνημα αξιωματικοί. Οι βενιζελικοί βουλευτές δεν αντέδρασαν. Κανείς πλην Βενιζέλου. Όπως δεν αντέδρασαν και όταν ο Κονδύλης πέρασε από την βουλή τον νόμο «περί αποστρατεύσεως» που φωτογράφιζε τους Βενιζελικούς αξιωματικούς. Κανείς δημοκρατικός βουλευτής δεν αντέδρασε πλην Βενιζέλου.

                      Γιατί εκείνους τους ενδιέφερε μόνο πώς να  μπλοκάρουν το νομοσχέδιο με το οποίο ο Τσαλδάρης θα άλλαζε τα όρια των εκλογικών περιφερειών! Και μόνο γι’ αυτό το νομοσχέδιο θα χρησιμοποιούσαν το χαρτί της Γερουσίας[2] για

---

                        [1] Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος ήταν παραστρατιωτική οργάνωση που ιδρύθηκε το καλοκαίρι του 1923 από τον στρατηγό Αλέξανδρο Οθωναίο στη Θεσσαλονίκη και γρήγορα είχε διεισδύσει σε όλες τις μεγάλες μονάδες της χώρας, με στόχο την κατάργηση της Βασιλείας στην Ελλάδα.

 

                   [2] Η Γερουσία ήταν ένα δεύτερο νομοθετικό σώμα ισότιμο με την Βουλή, μια ασφαλιστική δικλείδα που είχε βάλει ο Παπαναστασίου στο Σύνταγμα που έφτιαξε για να μη μπορεί μια φιλοβασιλική πλειοψηφία στην βουλή να επαναφέρει την Βασιλεία. Την αποτελούσαν 120 μέλη με τριετή κυλιόμενη θητεία που στην πλειοψηφία εκλέγονταν απ’ ευθείας από τον λαό και κατά ένα ποσοστό από επιμελητήρια και σωματεία. Η Γερουσία είχε εννεαετή θητεία και αρμοδιότητα να εκλέγει μαζί με την Βουλή Πρόεδρο της Δημοκρατίας και να συναποφασίζει την διάλυση της Βουλής. Καταργήθηκε το 1935 όταν ο Κονδύλης επανέφερε το Σύνταγμα του 1911.