Μη αγαπητοί μου σοφολογιώτατοι,

  επειδή επικαλείσθε όποιον σας βολεύει κατά περίστασιν,

                      λάβετε μιαν απαντησούλα Αριστοτελικής                                                         εμπνεύσεως.

Με αφορμή συχνά – πυκνά δακρύβρεχτα κηρύγματα που καταλήγουν με ολίγον από Αδελφούς Καραμαζώφ «Όλοι στον αιώνα τους χώρισαν και γίνανε μονάδες, ο καθένας τουςτραβιέται στη μονιά του, ο καθένας απομακρύνεται απ’ τον άλλον, κρύβεται και κρύβει το έχει του και καταλήγει να απωθεί τους ομοίους του και να απωθείται απ’ τους» καταθέτω ενστάσεις τρεις:

α) Είναι εντελώς αυθαίρετο να υποστηρίζει κάποιος ότι αυτό που περιγράφεται στο απόσπασμα συνέβη στον αιώνα τους (εδώ ο καθένας βάζει όποιον αιώνα θέλει).

β) Είναι  εντελώς ανυπόστατο ότι αυτό αποτελεί εκτροπή του ανθρώπου.

γ) Τέλος είναι εντελώς υποκριτικό εκ μέρους των πάσης φύσεως αυτοαποκαλούμενων δάσκαλων και στοχαστών να στιγματίζουν αυτή την συμπεριφορά του ανθρώπου.

Αιτιολόγηση των παραπάνω:

Πρώτον, ο αποκομμένος άνθρωπος δεν είναι φαινόμενο του «αιώνα τους». Ως τεκμήριο αναφέρω ότι το θέμα τους ηθελημένης απομόνωσης το βρίσκουμε στα «Προβλήματα», μια συλλογή από πραγματείες που συμπεριλαμβάνονται στο Corpus των έργων του Αριστοτέλη, όπου ο απομονωτισμός συνδέεται με τον βαθμό ευφυίας. Τον συσχετισμό αυτόν ο Κικέρων στο έργο του Tusculanae disputationes τον  αποδίδει στον Αριστοτέλη.

Εκ δευτέρου, ο απομονωτισμός δεν αποτελεί εκτροπή σύμφωνα με τον εξής συλλογισμό: εάν ο άνθρωπος τείνει να θέλει να λειτουργεί ως αποκομμένη μονάδα, σημαίνει ότι αυτό αποτελεί φυσική του προδιάθεση, και τότε, αν λάβουμε υπ’ όψη το Αριστοτελικό ότι  «η φύσις ουδέν μάτην ποιεί», αβίαστα καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η φύση θέλει τον άνθρωπο «μονώτη» (ο όρος είναι Αριστοτελικός) για να είναι πιο συγκεντρωτικός, πιο διεκδικητικός, πιο επιθετικός, πιο ανταγωνιστικός για χάρη του ίδιου και τους ομάδας που προστατεύει.

Τρίτον, ο Αριστοτέλης λέει ότι ο κακός κτίστης έχει κάτσει δίπλα σε κακό μάστορα και ο κακός κιθαριστής δίπλα σε κακό μαέστρο, άρα και ο άνθρωπος χωρίς αρετή δίπλα σε κακό δάσκαλο. Η διδασκαλία της αρετής ήταν κατά τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη το μέγιστο μάθημα. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η ηθική πρέπει να διδαχθεί γιατί δεν είναι φυσικό χαρακτηριστικό, αλλά ο άνθρωπος την έχει μόνο ως μια φυσική προδιάθεση που μπορεί να καλλιεργηθεί με εθισμό και διδασκαλία, ώστε σε κάθε περίσταση να επιλέγει ελεύθερα το κοινωνικώς ορθόν και το δέον, με στόχο την ευημερία του ίδιου και τους ομάδας του. Αν, λοιπόν, σήμερα οι άνθρωποι δεν έχουν αρετή και επιδεικνύουν μόνον έναν ορμέμφυτο επιθετικό απομονωτισμό και ωφελιμισμό, όπως τον περιγράφει το απόσπασμα, αυτό σημαίνει ότι οι δάσκαλοι, οι πνευματικοί ταγοί και η κοινωνία ολόκληρη απέτυχαν να διδάξουν την ηθική αρετή, και τώρα με περισσή υποκρισία κρύβουν την αποτυχία τους πίσω από αυθεντίες, εν προκειμένω τον Ντοστογιέφσκι.

Όπερ έδει δείξαι.